Ukrayna’da Batı yanlılarının iktidarı ele geçirmesinin ardından fiilen Rusya’nın kontrolüne giren Kırım Özerk Bölgesi, dün Moskova’ya bağlanmak için halk oyuna gitti. Halkın yüzde 96.8'inin Rusya'yla birleşilmesi yönünde oy verdiği referandumun ardından, Kırım yönetimi Ukrayna'dan bağımsızlığını ilan ederek, resmen Rusya'ya başvurdu.
Ukrayna ve birçok Batılı ülke referandumu yasa dışı sayarken, Rusya referandumun sonucuna saygı gösterilmesi gerektiğini söylüyor.
Rusya, 22 Şubat'ta Moskova yanlısı cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç'in devrilmesinden sonra Kırım'a müdahale etmişti. Çoğunluğunu etnik Rusların oluşturduğu bölge fiilen Rus askerlerinin denetiminde.
Kırımlı Tatarlar oylamayı boykot ediyor.
Yüksek Katılım
Referandumda halka Kırım'ın Rusya'ya bağlanmasını isteyip istemedikleri soruldu.
İkinci bir soruda da Ukrayna'nın 1992 Anayasası'ndaki statüsüne dönüp dönmemesi gerektiği sorusu yer aldı. Bu düzenleme bölgenin özerkliğini genişletiyor.
Yaklaşık 1.5 milyon kişinin oy kullanma hakkı olan referandumda katılımın yüksek olduğu belirtiliyor. Kırım'da nüfusun yüzde 58,5'ini Rus kökenliler oluşturuyor.
Putin, Ukrayna'da Yanukoviç'in devrilmesiyle sonuçlanan protestolarda "faşistler" ve "aşırı sağcı radikallerin" başı çektiğini savunmuştu. Ukrayna bu iddiayı reddediyor.
Kırım'da bölgenin daha fazla özerklikle Ukrayna'ya bağlı kalmasını isteyen bir kesim de bulunuyor.
Moskova Cumartesi günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde referandumu gayrimeşru sayan bir karar tasarısını veto etti.
Karar tasarısına 15 üyeden 13 üye destek verdi. Rusya gibi veto hakkına sahip beş daimi üyeden biri olan Çin ise oylamada çekimser kaldı.
Pekin, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü desteklediğini açıkladı.
Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği, referandumun gerçekleşmesi halinde Rus yetkililere yaptırım uygulayacağını açıklamıştı.
ABD ve Avrupa Birliği'nin desteğine sahip olan Ukrayna Hükümeti de referandumu gayrimeşru ilan etmişti.
Kiev, silahların gölgesinde seçim yapılamayacağını söylüyor. Ukrayna Parlamentosu, Kırım Bölgesel Meclisi'ni de lağvetmişti.
Ancak Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya'nın "Kırım halkının iradesine saygı göstereceğini" söyledi.
Kırım 1954'e kadar Rusya'nın parçasıydı. Rusya'nın Karadeniz donanması da Kırım'da bulunuyor. Rusya Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne saygı göstereceğine ilişkin anlaşmalara imza atmıştı.
Devrik Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç geçen yıl AB ile bağları güçlendirecek bir işbirliği anlaşmasını son anda imzalamaktan vazgeçmiş ve Rusya'yla yakınlaşmayı tercih etmişti.
Cumhurbaşkanı'nın bu kararı aylar süren gösterilerle protesto edilmişti.
TÜRKİYE’DE TANINMAYACAK
BAŞBAKAN Recep Tayyip Erdoğan Türkiye’nin Kırım’da yapılan referandumun tanınmayacağını açıkladı. Kırım Tatar Milli Meclisi eski Başkanı Ukrayna Milletvekili Mustafa Cemil Kırımoğlu ile İzmir’de yaptığı sürpriz görüşmede İzmir’de gerçekleşen bu sürpriz görüşmede Erdoğan, referandum sonucunu kabul edilemeyeceğinin açıklanacağını söyledi. Türkiye’nin gelişmelere tek taraflı olarak müdahale etmesinin mümkün olmadığını belirten Erdoğan “Türkiye batı dünyası ile birlikte Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunmasını istiyor. Bu konuda Türkiye’nin de içinde bulunduğu NATO bir karar alırsa biz de elbette buna uyarız” dedi. Konuyu daha önceden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le de görüştüğünü belirten Başbakan Erdoğan Türkiye’nin Kırım Tatarlarının yanında olacağını ve onlara hiç bir şekilde zarar gelmemesi için her türlü girişimi yapmaya hazır olduğunu vurguladı. Kırımoğlu ise Tatarlar’ın referandumu yüzde 99 oranında boykot ettiğini, Türkiye’nin desteğinin önemli olduğunu söyledi.